بررسی روابط میان عملکرد و صفت های وابسته به آن در دو گروه رسیدگی سویا از راه تجزیه علیت

به منظور بررسی روابط موجود بین صفت های مؤثر بر عملکرد دانه رقم دو گروه رسیدگی سویا، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان در سال 1388 اجرا گردید. تیمار آزمایشی شامل هفت رقم سویا به نام های 033، 032، سحر (متعلق به گروه رسیدگی 4)، ال. 17، کلارک، زان و مادری (متعلق به گروه رسیدگی 3) بود. در این آزمایش صفت های تعداد غلاف در ساقه اصلی، تعداد غلاف در شاخه فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، وزن بوته، وزن دانه در بوته، تعداد دانه در بوته، درصد روغن، درصد پروتئین، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مورد بررسی قرار گرفت. همبستگی بین صفت ها، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت در گروه های رسیدگی به طور جداگانه انجام شد. نتایج این آزمایش نشان داد که صفت عملکرد بیولوژیک در گروه رسیدگی iv و صفت های وزن دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک و وزن بوته در گروه رسیدگی iii، دارای بیشترین ضریب همبستگی مثبت و معنی دار با عملکرد دانه بودند. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که این صفت ها بیشترین درصد تغییرات عملکرد را توجیه کردند. سپس صفت های وارد شده به مدل رگرسیونی توسط تجزیه علیت بررسی شد و بر اساس آن در گروه رسیدگی iv، صفت عملکرد بیولوژیک (04/1=r) و در گروه رسیدگی iii، صفت وزن دانه در بوته (801/0=r) بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر روی صفت عملکرد دانه دارا بودند. لذا هر گونه فعالیت های اصلاحی یا زراعی در جهت بهبود این صفت ها می تواند عملکرد سویا را افزایش دهد.